สถานศึกษา 3D (3 ดี)

ความมุ่งหมายและหลักการจัดการศึกษา ตามนัยแห่ง พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช ๒๕๔๒ มาตรา ๖ การจัดการศึกษาต้องเป็นไปเพื่อพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งทางร่างกาย จิตใจ สติปัญญา ความรู้ และคุณธรรมจริยธรรม และวัฒนธรรมในการดำรงชีวิต สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุขกระทรวงศึกษาธิการโดยนายจุลินทร์ ลักษณวิสิทธิ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้ประกาศนโยบาย สถานศึกษา ๓D (สามดี) โดยเน้นให้สถานศึกษาทุกแห่งจัดกิจกรมการเรียนการสอน กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน เพื่อให้ผู้เรียนมีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ ๓ ด้าน หรือ 3D(สามดี) ได้แก่
ดี ๑ ด้านประชาธิปไตย (Democracy)
ดี ๒ ด้านคุณธรรมจริยธรรมและความเป็นไทย (Decency)
ดี ๓ ด้านการห่างไกลยาเสพติด (Drug-free)

ด้านประชาธิปไตย (Democracy)
มีความมุ่งหวังเพื่อปลูกฝังให้ผู้เรียนเกิดความตระหนัก เห็นความสำคัญ ศรัทธา และเชื่อมั่น ในการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข รังเกียจการทุจริต ต่อต้านการซื้อสิทธิ์ขายเสียง กิจกรรมในด้านประชาธิปไตยนี้ โรงเรียนบ้านบักจรังได้ดำเนินมาอย่างต่อเนื่องก่อนที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการจะประกาศนโยบายเสียอีก เพราะในขณะที่สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ(สปช.) อยู่นั้น สปช. มีนโยบายให้โงเรียนทุกโรงในสังกัด จัดกิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาประชาธิปไตย ตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๒๘ โดยมีวัตถุประสงค์อันเดียวกัน แต่ครั้งนั้น สปช. เน้นมากที่
๑. วิถีชีวิตประชาธิปไตย คือ การนำเอาหลักการประชาธิปไตยมาใช้ในชีวิตประจำวัน จนเป็นนิสัยเน้นพฤติกรรมสำคัญ ๓ ประการ คือ
๑.๑ พฤติกรรมด้านคารวะธรรม มีความเคารพซึ่งกันและกัน เคารพต่อกฎระเบียบของสังคม
๑.๒ พฤติกรรมด้านสามัคคีธรรม มีการแบ่งปันกัน ร่วมงานกัน และประสานงานกัน
๑.๓ พฤติกรรมด้านปัญญาธรรม มีความเชื่อมั่นในวิธีการแห่งปัญญา
๒. ระบบประชาธิปไตย คือ รูปแบบหรือกระบวนการในการทำงานเป็นหมู่คณะโดยให้ทุกคนมีส่วนร่วม อันได้แก่
๒.๑ การเข้าร่วมเป็นสมาชิกของกลุ่ม
๒.๒ รับรู้และปฏิบัติตามนโยบายของกลุ่ม
๒.๓ ใช้สิทธิออกเสียงเลือกตั้งทุกขั้นตอน (เช่นเลือกหัวหน้าชั้น ประธานนักเรียน ฯลฯ)
๒.๔ สนับสนุนกิจกรรมการหาเสียง
๒.๕ ร่วมกำหนดนโยบาย ข้อตกลง แนวปฏิบัติ และปฏิบัติตามนโยบาย ข้อตกลง แนวปฏิบัติ ของกลุ่ม
๒.๖ ควบคุมและเสนอแนะการปฏิบัติตามนโยบาย ข้อตกลง แนวปฏิบัติ
กิจกรรมในด้านประชาธิปไตยนี้ โรงเรียนบ้านบักจรังได้จัดให้กับผู้เรียนอย่างต่อเนื่อง เช่น การเลือกตั้งหัวหน้าชั้น การเลือกตั้งคณะกรรมการนักเรียน การปลูกฝังให้ผู้เรียนรู้จักเคารพสิทธิของผู้อื่น ทั้งในระดับห้องเรียน และระดับโรงเรียน

ด้านคุณธรรมจริยธรรมและความเป็นไทย(Decency)
คุณธรรมจริยธรรม ความดีงามที่แสดงออกโดยการปฏิบัติและบ่งบอกถึงความเป็นลักษณะของคนไทย กิจกรรมที่โรงเรียนได้จัดส่วนใหญ่จะเป็นกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับคำสอนขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เช่น ความกตัญญูกตเวที ความมีสัมมาคารวะ ความสำนึกในความเป็นชาติไทย เช่น กิจกรรมเนื่องในวันแม่ วันพ่อ วันสำคัญของชาติไทย วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา และวันสำคัญของท้องถิ่น เช่น วันแซนโดนตา เป็นต้น

ด้านการห่างไกลยาเสพติด (Drug-free)
ยาเสพติดทำลายชีวิต ทำลายชาติ สุรายาเสพติดเป็นภัยต่อชีวิต เป็นพิษต่อสังคม หลังจากการประกาศนโยบายสงครามยาเสพติด สมัยนายกรัฐมนตรี พ.ต.ท. ดร. ทักษิณ ชินวัตร ถูกนำมาปฏิบัติอย่างจริงจัง ทำให้ทั้งผู้ขาย ผู้เสพ ผู้ครอบครอง รายใหญ่รายย่อยถูกปราบปรามอย่างหนัก และลดปริมาณลงอย่างมาก พ่อแม่ผู้ปกครองที่เป็นปุถุชนคนทำมาหากินสุจริต โล่งอกโล่งใจเนื่องจากมหันตภัยที่จะคุกคามบุตรหลานที่หลงผิด ได้ถูกกำจัดออกไป หลังจากที่มีการเปลี่ยนแปลงการปกครองโดยการรัฐประหารในเดือนกันยายน ๒๕๔๙ ได้รัฐบาลใหม่มี พล.อ. สุรยุทธ์ จุลานนท์ (ชาวบ้านร้านตลาดทั่วไปรู้จักกันดีในนามของฤาษีเฒ่าแห่งเขายายเที่ยง) เป็นหัวหน้ารัฐบาล กระบวนการผลิต การค้ายาเสพติดเริ่มก่อตัวใหม่และคืบคลานเข้าหากลุ่มผู้เสพทุกที่ ไม่เว้นแม้แต่ในโรงเรียน
การรณรงค์เพื่อต่อต้านยาเสพติดในโรงเรียนแล้ว ถ้าท่านอยู่ในวงการศึกษา วงการวิชาชีพครู มาอย่างต่อเนื่องเราจะพบว่ามีการรณรงค์ในหลายรูปแบบ เช่น รูปแบบสิ่งพิมพ์ (เคยเห็นในปกหลังสมุดแจกเด็กนักเรียน ห้ามขาย ที่เป็นรูปขี้ยาผอมกะหร่องนั่งเอามือประสานกันไว้ที่ท้ายทอยซุกหัวอยู่ระหว่างเข่าทั้งสองข้างของตัวเอง ข้างล่างมีข้อความว่า สุรายาเสพติด เป็นภัยต่อชีวิตเป็นพิษต่อสังคม ทุกวันไม่ค่อยปรากฏ) โปสเตอร์ และการให้นักเรียนเดินถือป้ายรณรงค์ในชุมชน ส่วนนี้โรงเรียนหลายๆ โรงเรียนได้ดำเนินการอย่างสม่ำเสมอในโอกาสต่างๆ กัน เช่น ในกิจกรรมแข่งขันกีฬา กิจกรรมแห่เทียนพรรษา เป็นต้น ถึงไม่มีนโยบายโรงเรียนก็ปฏิบัติอยู่เป็นประจำ เรียกว่าเป็นครูทั้งร่างกายและวิญญาณครับ